پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

تا به امروز آنچه در مورد دفاع مقدس گفته یا نوشته یا تولید شده است یا به بیان «ملزومات جنگی، مختصات جغرافیایی و اطلاعات لجستیکی و نظامی» مربوط به طرفین درگیر در جنگ یعنی «ایران و عراق» بوده است (روایت جغرافیایی-نظامی) یا آنکه به دنبال تبیین و تشریح «خاطرات دوران دفاع مقدس» از زوایای مختلف هستند (روایت خاطرات و سیره شهدا). این در حالی است که نسل جدید تمایلی به شنیدن هیچ کدام از این دو نوع روایت ندارد. این دو نوع روایت، از کاربر لازم و کافی برای جامعه نظامی و سیاسی کشور نیز برخوردار نیست. شاید در گام دوم انقلاب گذشت بالغ بر ۳۵ سال از اتمام جنگ تحمیلی، زمان آن فرا رسیده باشد که با نگاهی انتقادی و گفتمانی (در مقابل نگاه‌های تائیدی، ایدئولوژیک و ارزشی، امنیتی، نگاه عاطفی و احساسی) به مسئله نگریسته شده و از پاره حقیقت گویی‌ها فاصله گرفته شود. روایت‌هایی برای بیدار شدن، به جای قصه‌هایی برای خوابیدن. دکتر خانیکی معتقد است که روایت؛ بازنمایی واقعیت‌هاست. با کنار هم قرار دادن اسناد نمی‌توان روایتی باورپذیر به جامعه انتقال داد. روایت رسمی از جنگ بر روایت مدنی و فرهنگ در جامعه غلبه پیدا کرده است. روایت یک اتوبان یک طرفه نیست؛ باید برای دهان هر گوینده، یک گوش شنوده‌ای هم وجود داشته باشد. نسل جدید؛ هویتی که بر مبنای رانت، تبعیض و امتیاز باشد را پس می‌زند. دکتر ظریفیان می‌گوید که روایت هشت سال جنگ تحمیلی؛ سرمایه ملی ماست. ارائه انبوه و غیرضروری این روایت در تمامی روز‌های سال، مخاطب را دچار پس زدگی کرده است. به غلط این باور را در جامعه مطرح کردند کسانی که مدیریت صحنه جنگ را بر عهده داشتند، برای مدیریت بخش‌های دیگر ارکان جامعه ذی‌حق هستند؛ این خود نوعی انحصارگرایی است. امروز فرمانده جنگ هم برخلاف واقعیت شب عملیات کربلای چهار صحبت می‌کند و آن را عملیات فریب می‌نامد، زیرا نگران است با پدیدار شدن خطا‌های رخ‌داده، بخش معنوی جنگ هم زیر سوال برود. مردم به رهبری امام خمینی در جنگ ایمان داشتند، بنابراین کمترین نقدی به جبهه‌های جنگ وارد نمی‌کردند. مسأله امروز نسل جدید زندگی است؛ برای جوانی که چشم‌اندازی در آینده کشور ندارد، روایت جنگ بی ارزش است.

پزشکیان خود را فردی غیر حزبی و اصولگرای اصلاح طلب و اصلاح طلب اصولگرا معرفی کرد. گفت برنامه ای ندارد و کابینه ای رفاقتی هم در ذهن نمی پروراند. گفتمان سازی های بوجود آمده در فرصت انتخاباتی دور اول و دوم، بی برنامه بودن او را تعبیر به پیاده سازی اصول حکمرانی( تعامل سیاستگذاری دولتی با تامین منافع بخش خصوصی و ایفای حقوق عامه) و بی کابینه بودن او را تعبیر به تشکیل کابینه فراجناحی کرد. دو موضوعی که حتی بستر را برای پیروزی او فراهم نمود و برخلاف رویه های گذشته ، نیازی به ایجاد ترس در طبقه متوسط جامعه برای حاکم شدن جناح راست و منظومه های مطلق گرایانه آن نیز نبود. سوال اینجاست که آیا با نوعی آرزو سروکار داریم یا نوعی انتظار و تکلیف؟

نشست «فرهنگ در برنامه‌های توسعه» با حضور و سخنرانی نعمت الله فاضلی، سیدرضا صالحی امیری و روح‌الله نصرتی، در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. در این نشست نعمت فاضلی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بیان داشت که مشکل ما اضمحلال «سیاست فرهنگی» است. علایق دانشگاه باید مستقل از حکومت و بازار باشد. وقتی تفکیک‌پذیری نهادی در جامعه‌ای نباشد، اساسا سیاست فرهنگی وجود ندارد. وقتی حاکمیت مجاز باشد در آموزش و دانشگاه‌ها هر طور دلش می‌خواهد دخالت کند، در زندگی و شیوه زیست مردم مداخله کند، یعنی در این کشور چیزی به نام سیاست فرهنگی وجود ندارد. وظیفه آموزش عالی این است که افراد را استعلا و پرورش بدهد و به شیوه خاصی تربیت کند. اگر حکومت بگوید نمی‌خواهم آموزش عالی ما حقیقت‌جو، کنجکاو، پرسشگر و نقاد باشد و می‌خواهم دانشگاه برای من سرباز تربیت کند، برقی است که دستگاه را از کار می‌اندازد.

هفت انجمن علمی در واکنش به آنچه اخراج اساتید و برخورد با دانشجویان عنوان شده، بیانیه‌ای را منتشر کرده‌اند که در بخشی از آن آمده است: ما به رغم همه تضییقات و محدودیت‌هایی که در سال‌های اخیر برای انجمن‌های علمی ایجاد شده است و با ابراز نگرانی عمیق نسبت به سرنوشت کشور وظیفه خود می‌دانیم که چنین هشداری را با صدای بلند اعلام کنیم و امید داریم که نهاد علم در جامعه ما آن‌چنان قدرتمند شود که بتواند از ارزش‌های بنیادین و هویت و موجودیت خود دفاع کند و راه را بر اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های بنیان‌سوز و مخرب ببندد.

پرونده برخی موضوعات گویا قرار نیست هیچ‌گاه بسته شود. از همین رو پربیراه نیست که برخی ایران را سرزمین «پرونده‌های باز» می‌دانند! موضوع ایجاد آبراه شمال – جنوب میان خلیج فارس و دریای عمان با دریای مازندران، تعیین استراتژی‌ها و اولویت‌های صنعتی کشور، اصلاح برخی قوانین از جمله قانون شوراها، قانون انتخابات و امثالهم. شاید از همه پرتکرارتر موضوع «انتقال یا ساماندهی پایتخت» باشد. موضوعی که با ورود به مقوله ساماندهی مرکز سیاسی و اداری کشور و تمرکززدایی از تهران از یک سو و داغ شدن طرح چندین باره این موضوع از سوی برخی نمایندگان مجلس یازدهم، بار دیگر در کانون توجهات فضای رسانه‌ای کشور قرار گرفته است.

جهش‌های قیمتی در اقتصاد ایران محصول چه نظمی است؟ آیا این جهش‌ها که هر از چند گاهی در حوزه مسکن، ارز، طلا و... رخ می‌دهد به واسطه عمل به قواعد اقتصاد آزاد رقابتی است؟ عباس آخوندی، اقتصاددان و وزیر پیشین راه و شهرسازی در مطلبی تحلیلی این سوال را بررسی کرده است. بهانه این مطلب نامه احمد توکلی به سران سه قوه است که در آن از آخوندی به عنوان «شیفته سرمایه‌داری» یاد شده است. آخوندی در این مطلب با اشاره به خلط مفهوم اقتصاد آزاد رقابتی با نظم سوداگرایانه تلاش دارد این دو مفهوم را از یکدیگر تمییز دهد. نظام سوداگری نهادی که عموما به جای نظام بازار آزاد رقابتی منصفانه و مبتنی بر حاکمیت قانون اشتباه گرفته می‌شود یکی از عوامل جهش‌ها و نوسان‌ها در اقتصاد ایران است.

روزنامه دنیای اقتصاد در شماره دوشنبه نهم آذر در سرمقاله ای به قلم حسین درودیان می نویسد: کاهش چشمگیر نرخ تورم پس از سال 92 و در کنار آن عدم کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی، سوال مهمی را پیش روی تحلیلگران اقتصادی کشور قرار داد که چرا نرخ سود بانکی از کاهش در نرخ تورم تبعیت نمی کند.